Przewozy kabotażowe – obowiązujące regulacje
Aktualnie obowiązujące zasady wykonywania przewozów kabotażowych na terytorium UE stanowią przedmiot regulacji rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 1072/2009z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającego wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego. Przedmiotowe rozporządzenie odnosi się również do przewozów wykonywanych pojazdami o DMC nieprzekraczającej 3,5 tony.
Podążając za tekstem ww. rozporządzenia, przewóz kabotażowy oznacza „krajowy zarobkowy przewóz wykonywany tymczasowo w przyjmującym państwie członkowskim”. Jako operację kabotażową należy zatem zakwalifikować każdy przewóz towarów realizowany pomiędzy dwoma punktami na terytorium jednego kraju członkowskiego, a zatem zarówno załadunek jak i rozładunek towaru muszą mieć miejsce w tym samym państwie.
Przedsiębiorca z siedzibą na terytorium UE może wykonywać działalność transportową na terytorium innego państwa członkowskiego, jednakże ta działalność musi mieć charakter tymczasowy. Każdy przewoźnik realizujący zarobkowy drogowy przewóz rzeczy posiadający licencję wspólnotową (lub też zwolniony z tego obowiązku), którego kierowca nie jest obywatelem państwa trzeciego i posiada świadectwo kierowcy jest również uprawniony na określonych warunkach do wykonywania przewozów kabotażowych.
Co do zasady krajowy, drogowy przewóz rzeczy wykonywany w przyjmującym państwie członkowskim przez przewoźnika niemającego siedziby w tym państwie, jest zabroniony.
Wspomniane wyżej rozporządzenie wprowadziło w tym zakresie jednak pewne wyjątki:
- Dozwolone jest wykonanie maksymalnie 3 kabotaży w jednym państwie członkowskim pod warunkiem, że ostatni rozładunek kabotażowy będzie miał miejsce w ciągu 7 dni, licząc od ostatniego rozładunku towaru wwiezionego do tego państwa w ramach transportu międzynarodowego, po dostarczeniu rzeczy w przychodzącym ruchu międzynarodowym, tym samym pojazdem lub, w przypadku zespołu pojazdów, pojazdem silnikowym tego pojazdu, którym był wykonywany transport międzynarodowy z innego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego.
- W tranzytowym transporcie międzynarodowym dozwolone jest wykonanie maksymalnie 1 operacji kabotażowej w państwie członkowskim pod warunkiem, że kabotaż wykonany będzie w ciągu 3 dni od wjazdu bez ładunku na terytorium tego państwa członkowskiego, po dostarczeniu rzeczy w przychodzącym ruchu międzynarodowym, tym samym pojazdem lub w przypadku zespołu pojazdów, pojazdem silnikowym tego pojazdu, którym był wykonywany transport międzynarodowy z innego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego.
Należy w tym miejscu wyraźnie zaznaczyć, że pierwszy realizowany kabotaż musi zostać obligatoryjnie poprzedzony operacją transportu międzynarodowego. Dotyczy to także przypadku wjazdu „na pusto”.
Przewozy kabotażowe – aspekty formalne
W przypadku wykonywania kabotażu organy poszczególnych państw członkowskich wymagają od przewoźników okazania dokumentów wjazdowych CMR. Jeżeli wjazd do kraju członkowskiego następuje bez załadunku, to wówczas konieczne będzie przedstawienie dokumentu CMR potwierdzającego, że wjazd został poprzedzony wykonaniem transportu międzynarodowego. Ponadto nie należy zapominać także o obowiązku posiadania odpowiedniej dokumentacji wymaganej dla każdego realizowanego kabotażu, która to ma umożliwić kontrolującemu ewentualną weryfikację, czy dopuszczalny limit kabotaży nie został w konkretnym przypadku przekroczony.
Ponadto w przypadku wjazdu z towarem, przed rozpoczęciem realizacji pierwszej operacji kabotażowej, konieczne jest dokonanie całkowitego rozładunku towaru przywożonego. Co jednak istotne ta reguła nie ma zastosowania do wyjazdu z danego państwa członkowskiego. Nie ma przeszkód, aby przykładowo na trzecim załadunku kabotażowym przewoźnik przyjął jednocześnie towar, który ma zostać rozładowany w ramach ostatniej trzeciej operacji kabotażowej jak i towar, który ma zostać przetransportowany i rozładowany w ramach następującej po ostatnim kabotażu, operacji międzynarodowej (wyjazdowej).
Należy pamiętać, że władze państw członkowskich systematycznie kontrolują, czy przewozy kabotażowe wykonywane są zgodnie z przepisami rozporządzenia na podstawie okazywania wyraźnych dowodów potwierdzających przewóz w przychodzącym ruchu międzynarodowym oraz każdy kolejny wykonany przewóz kabotażowy.
Kary finansowe za nielegalny kabotaż
Za wykonywanie operacji kabotażowych z naruszeniem wskazanych w niniejszym artykule warunków poszczególne kraje członkowskie ustanowiły wysokie kary pieniężne. Tytułem przykładu można wskazać, że we Francji wykonywanie nielegalnego kabotażu przez nieuprawnionego przewoźnika zagrożone jest karą 1 roku pozbawienia wolności i grzywną w wysokości do 15.000 €. Z w Niemczech za wykonywanie nielegalnego kabotażu przewidziane są kary pieniężne w wysokości do 5 000 €.
Na początku 2022 r. w stosunku do aktualnie obowiązujących zasad wykonywania kabotażu w UE mają wejść w życie pewne zmiany. O nadchodzących zmianach w tym zakresie będziemy informowali Państwa na bieżąco. Na dzień dzisiejszy odsyłamy do tekstu artykułu, w którym poruszaliśmy już przedmiotową problematykę znajdującego się pod adresem wskazanym poniżej:
https://koben.pl/wyzwania-pakietu-mobilnosci/
Kwestię ewentualnych zmian omawialiśmy szczegółowo również podczas webinaru z dnia 10 maja 2021 r opublikowanego na kanale YouTube Kancelarii Transportowej Koben pod linkiem znajdującym się poniżej:
https://www.youtube.com/watch?v=fB4p2jd9unQ
