Obecnie w większości zleceń transportowych znajdują się postanowienia dotyczące kar umownych, w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania usługi transportu przewozu towarów. Niemniej jednak, nie wszystkie z nich są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Często zdarza się, iż wysokość zastrzeżonej kary umownej nie jest uregulowana w sposób jednoznaczny i precyzyjny, co w konsekwencji powoduje, iż jej wyegzekwowanie staje się niemożliwe.
Przypomnieć należy, iż regulacje na temat kar umownych zawiera kodeks cywilny art. 484 § 1, zgodnie z treścią którego, w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowił.
Kary umowne, aby spełniały swe ustawowe funkcje winny odnosić się do ściśle określonych uchybień w obowiązkach z umowy. Strony ustalając kary umowne są zobowiązane oznaczyć obowiązek lub rodzaje obowiązków, które w razie naruszenia podlegają karze i to w sposób umożliwiający ich identyfikację. A zatem, aby zastrzeżenie kary umownej było skuteczne, koniecznym jest w sposób dokładny i precyzyjny określenie, w jakich przypadkach żądanie zapłaty kary umownej będzie możliwe.
Należy również pamiętać, iż wierzyciel, domagając się odszkodowania powinien wykazać, iż zobowiązanie nie zostało należycie wykonane, natomiast wina dłużnika, warunkująca jego odpowiedzialność, objęta jest domniemaniem prawnym. Przy czym w przypadku skutecznego zastrzeżenia kary nie musi wykazywać szkody ani jej wysokości.
Istotnym jest, aby również wysokość kary umownej została ściśle określona, albowiem w innym wypadku może być ona zakwestionowana.
Przykładowe zakwestionowane postanowienia umowne:
„Zleceniodawca uprawniony będzie do obciążenia przewoźnika karą umowną
w wysokości co najmniej 25 procent przewoźnego.”
„W przypadku zwłoki przewoźnika, zleceniodawca uprawniony będzie do obciążenia firmy transportowej karą umowną w wysokości 100 procent wartości przesyłki.”
„Zleceniodawca uprawniony będzie do obciążenia przewoźnika karą umowną
w przypadku anulacji umowy przez firmę transportową.”
Należy również pamiętać, przepis art. 484 § 2 k.c. zezwala na obniżenie wysokości kary umownej na żądanie dłużnika, jeżeli zobowiązanie jest w znacznej części wykonane albo gdy kara umowna jest rażąco wygórowana,czyli wówczas, gdy w przekonaniu organu orzekającego istnieje dysproporcja między poniesioną szkodą a wysokością kary umownej.
Kancelaria Transportowa Koben pomaga Klientom w dochodzeniu zapłaty kar umownych, zmniejszeniu jej wysokości, jak również przygotowaniu zleceń transportowych, w których kary umowne są zastrzeżone w sposób dokładny, precyzyjny i zgodny z obowiązującymi przepisami prawa.
Zapraszamy do kontaktu.
