Problem legalności nakładania kar za przekroczenie prędkości podczas kontroli we Włoszech tylko na podstawie zapisów danych z tachografu powinien być już przewoźnikom oraz kierowcom dobrze znany.
W listopadzie 2020 r. Komisja Europejska uznała wyżej wskazaną praktykę za niedozwoloną. Przede wszystkim w świetle wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 9.09.2021 r., C-906/19 za nielegalne uznaje się karanie za naruszenia popełnione na terytorium państwa innego niż to, w którym odbywa się kontrola.
W wyniku interwencji Komisji Europejskiej włoskie ministerstwo spraw wewnętrznych opublikowało okólnik, w którym za dopuszczalne uznano nakładanie kar za przekroczenie prędkości na podstawie danych z tachografu jeżeli organy dysponują bezpośrednim potwierdzeniem popełnienia naruszenia, a zwłaszcza gdy naruszenie miało miejsce na krótko przed kontrolą, co pozwoli na dokładne ustalenie miejsca popełnienia naruszenia. Ponadto zgodnie z wyżej wskazanym okólnikiem dopuszczalne jest także nałożenie kary na podstawie danych z tachografu jeżeli naruszenie polegało na przekroczeniu maksymalnej dozwolonej prędkości ustawionej ogranicznikiem – co do zasady 90 km/h. Tym niemniej odczytanie pomiarów powinno przebiegać z uwzględnieniem marginesu błędu 6 km/h na korzyść kierowcy.
Niektóre sądy włoskie idą dalej i uchylają kary twierdząc, że tachograf nie jest urządzeniem dedykowanym do pomiarów prędkości, lecz jego głównym celem jest rejestrowanie czasu pracy kierowców. Tym samym sądy te nie uznają danych z tachografu za miarodajny dowód przekroczenia prędkości.
Niestety włoskie organy kontrolne podejmują działania zmierzające do zamykania przewoźnikom drogi dochodzenia swoich roszczeń przed prefektem czy sądem pokoju.
Przypomnienia wymaga, że w przypadku stwierdzenia powyższych naruszeń wysokość grzywny nałożonej na kierowcę zależy od chwili jej zapłaty. Grzywna zapłacona na drodze będzie niższa o 30% niż grzywna zapłacona po upływie 5 dni od stwierdzenia naruszenia. Zapłacenie grzywny jednak zasadniczo zamyka możliwości złożenia środków odwoławczych do prefekta lub sądu pokoju.
Warto zatem na drodze wnioskować o możliwość uiszczenia kaucji – w protokole pozycja „pagamento a titolo di cauzione”. Wówczas możliwe będzie w późniejszym czasie złożenie odwołania do prefekta lub sądu pokoju. Zdarza się jednak, że organy włoskie wymuszają zapłatę grzywny grożąc zatrzymaniem pojazdu. Wówczas niestety przewoźnik stanie przed koniecznością podjęcia decyzji co jest dla niego bardziej opłacalne – uiszczenie grzywny z rezygnacją z procedur odwoławczych, czy zatrzymanie pojazdu, które może trwać nawet kilka miesięcy.
Kancelaria Transportowa KOBEN pomaga z powodzeniem składać odwołania w takich sprawach.
Wskazana praktyka włoskich organów kontrolujących budzi wątpliwości co do jej legalności, co powinno doprowadzić do kolejnej interwencji organów unijnych. Do tego czasu w przypadku zapłaty grzywny można ewentualnie próbować dochodzenia swoich roszczeń przed sądami pokoju, powołując się na nieprawidłowe postępowanie organów kontrolny. Jednak istnieje duże ryzyko, że ze względu na zapłaconą grzywnę sądy nie uznają złożonego przez kierowcę sprzeciwu za skuteczny.
