Nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z dnia 26 stycznia 2022 roku, nałożyła na przewoźników drogowych kolejne obowiązki.
Jednym z nich jest konieczność corocznego składania przez przewoźnika oświadczenia o liczbie osób zatrudnionych, w tym o liczbie kierowców – bez względu na formę zatrudnienia oraz o średniej arytmetycznej liczby kierowców wykonujących operacje transportowe, za rok poprzedni.
Na kanale YouTube Kancelarii Transportowej KOBEN znaleźć można dwa bezpłatne szkolenia z tego zakresu:
- szkolenie z 02.03.2023 roku o obowiązku złożenia oświadczenia: https://www.youtube.com/watch?v=0xq6cx-mQrc
- oraz dodatkowe szkolenie z przykładami obliczeń z 07.03.2023 roku https://www.youtube.com/watch?v=3et8MaetG2Y
Poniżej odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania związane z obowiązkiem złożenia oświadczenia:
Kto musi złożyć oświadczenie o stanie zatrudnienia oraz o średniej arytmetycznej liczby kierowców?
Oświadczenie składają przewoźnicy – przedsiębiorcy, posiadający zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego (zezwolenie na wykonywanie krajowych lub międzynarodowych przewozów drogowych osób lub rzeczy).
Czy obowiązek dotyczy także przedsiębiorców, którzy wykonują wyłącznie przewozy drogowe na potrzeby własne?
NIE. Obowiązek dotyczy tylko przewoźników – przedsiębiorców, których głównym przedmiotem działalności jest wykonywanie odpłatnych przewozów drogowych osób i rzeczy (krajowych i międzynarodowych), nie dotyczy natomiast podmiotów posiadających zaświadczenie na krajowe albo międzynarodowe przewozy drogowe na potrzeby własne.
Do kiedy należy złożyć oświadczenie?
Oświadczenie składamy do dnia 31.03.2023 roku. W przypadku składania oświadczenia za pośrednictwem poczty polskiej – zgodnie ze stanowiskiem GITD – oświadczenie powinno wypłynąć do organu najpóźniej w dniu 31.03.2023 roku, co oznacza, że oświadczenie należy wysłać z odpowiednim wyprzedzeniem.
Gdzie składamy oświadczenie?
Oświadczenie składamy do organu, który wydał przedsiębiorcy zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.
Jaki to organ:
Organem właściwym do udzielenia, odmowy udzielenia, zmiany lub cofnięcia zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego jest:
- Starosta (lub Prezydent Miasta) właściwy dla siedziby przedsiębiorcy określonej w KRS lub CEIDG,
lub
- Główny Inspektor Transportu Drogowego;
Kiedy oświadczenie składamy do starosty?
Oświadczenie składamy do starosty (lub prezydenta miasta)– kiedy to starosta wydał przedsiębiorcy zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Zwykle jest tak, jeśli przewoźnik posiada tylko zezwolenie na krajowe przewozy drogowe osób lub rzeczy, bądź też, kiedy najpierw uzyskał zezwolenie krajowe przewozy drogowe osób lub rzeczy od starosty, a dopiero później rozszerzył działalność i wnioskował o licencję wspólnotową do GITD.
Kiedy organem właściwym do złożenia oświadczenia jest GITD?
Oświadczenie składamy do Głównego Inspektora Transportu Drogowego, kiedy to GITD wydał przedsiębiorcy zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Zwykle jest tak, jeśli przewoźnik wnioskował do GITD o wydanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego jednocześnie z wnioskiem o licencję.
W jaki sposób można złożyć oświadczenie?
Oświadczenie składamy:
- osobiście (wydrukowany i podpisany formularz) w siedzibie odpowiedniego organu;
- wysyłamy go listem poleconym za potwierdzeniem odbioru na adres organu;
- składamy go w formie elektronicznej w rozumieniu ustawy o doręczeniach elektronicznych.
Gdzie można znaleźć formularze?
Formularze można znaleźć na stronie internetowej właściwego starostwa (urzędu miasta), a w przypadku oświadczeń składanych do GITD – na stronie internetowej GITD (link do strony: https://www.gov.pl/web/gitd/informacja-12024 ).
GITD udostępnił także dedykowany formularz do złożenia oświadczenia w formie elektronicznej za pomocą platformy ePUAP (wniosek znajduje się pod adresem: https://epuap.gov.pl/wps/portal/strefa-klienta/katalog-spraw/motoryzacja-i-transport/ewidencje-i-transport-miedzynarodowy/oswiadczenie-przedsiebiorcy-o-liczbie-osob-zatrudnionych-w-przedsiebiorstwie-kreptd-).
Co zrobić jeżeli formularz został już złożony, ale zawiera błędne dane?
Nie ma formularza pozwalającego na korektę – w celu sprostowania oświadczenia należałoby złożyć nowe oświadczenie z prawidłowymi danymi (do dnia 31.03.2023 roku).
Jakie dane uwzględniamy w punkcie dotyczącym stanu zatrudnienia na dzień 31.12.2022 roku?
Uwzględniamy wszystkie stanowiska pracy (w tym np. kierowcę, sekretarkę, mechanika) bez względu na formę zatrudnienia (np. umowa o pracę, umowa zlecenia, umowa o dzieło, samozatrudnienie).
Których kierowców należy brać pod uwagę do obliczenia średniej arytmetycznej?
Należy uwzględnić wszystkich kierowców wykonujących przewozy drogowe „pod naszym zezwoleniem / licencją”.
Co to jest „średnia arytmetyczna”?
Średnia arytmetyczna to suma liczb podzielona przez ich liczbę.
Jak należy rozumieć „średnią arytmetyczną liczby kierowców z poprzedniego roku”?
Jest to suma liczby kierowców zatrudnionych w poszczególnych miesiącach, podzielona przez 12 (ilość miesięcy w roku).
Jak wykonujemy obliczenie?
Należy ustalić jaka była liczba kierowców w poszczególnych miesiącach, dodać do siebie wartości z poszczególnych miesięcy, a następnie podzielić uzyskany wynik przez 12;
Czy przeliczamy zatrudnionych kierowców na pełne etaty?
NIE. Każdego kierowcę uwzględniamy jako jedną osobę bez względu na wymiar zatrudnienia.
Czy wynik należy zaokrąglić?
Wydaje się rozsądne zaokrąglenie wyniku do dwóch miejsc po przecinku zgodnie z zasadami matematyki.
Co jeśli liczba kierowców w trakcie danego miesiąca zmniejszyła się lub zwiększyła np. w związku z zatrudnieniem nowego kierowcy lub rozwiązaniem umowy z poprzednim?
Wydaje się, że prawidłowym rozwiązaniem będzie uwzględnienie do obliczeń wszystkich zatrudnionych w danym miesiącu kierowców. Kierowcę uwzględniamy do danego miesiąca jako 1 osobę, nawet jeśli dany kierowca zatrudniony był przez niepełny miesiąc. W takiej sytuacji liczba kierowców danego miesiąca, będąca podstawą obliczeń, może być wyższa niż maksymalna liczba jednocześnie zatrudnionych kierowców.
Przykładowo w styczniu 2022 r. w danej firmie był zatrudniony na pełen etat Pan Adam, który pracował cały miesiąc. Dodatkowo na początku miesiąca na pół etatu zatrudniony był w firmie Pan Zbigniew, który jednak po tygodniu zrezygnował z pracy. Następnie w ostatnim dniu miesiąca przedsiębiorca zatrudnił Pana Andrzeja, także na pół etatu. Do obliczeń przyjmujemy za miesiąc styczeń liczbę 3, mimo że jednocześnie w styczniu zatrudnionych w firmie było maksymalnie dwóch kierowców.
Czy „właściciela” jednoosobowej działalności gospodarczej uwzględniamy w oświadczeniu, a jeśli tak, to w których pozycjach?
Tak. „Właściciela” JDG uwzględniamy do stanu zatrudnienia na dzień 31.12.2022 roku. Dodatkowo, jeśli właściciel wykonuje operacje transportowe jako kierowca – należy go uwzględnić do obliczenia średniej arytmetycznej.
Czy w przypadku, gdy wspólnicy spółki cywilnej posiadają odrębne zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, to oświadczenie składa każdy z nich?
TAK. W takiej sytuacji oświadczenie składa każdy wspólnik spółki cywilnej „do własnego zezwolenia”.
Czy jeśli kierowca, mimo trwającego zatrudnienia, w danym miesiącu faktycznie nie wykonywał przewozów, to należy go brać pod uwagę przy obliczeniach?
Przepis jest pod tym względem nieprecyzyjny i brak jest chociażby wskazań GITD co do interpretacji organu w tym zakresie, ale wydaje się, że tak. Jeśli zatrudnienie trwa, to kierowca, jak się wydaje, powinien być uwzględniony do liczby kierowców w poszczególnych miesiącach, w których jego zatrudnienie trwało (nawet jeśli faktycznie w którymś miesiącu nie wykonywał przewozów np. z powodu długotrwałej choroby) – o ile w ostatnim roku (w innym miesiącu) takie przewozy wykonywał.