Przypominamy, iż w lutym br. do konsultacji publicznych został skierowany projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi, ustawy – Prawo energetyczne, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.
Ustawodawca uzasadnia wprowadzenie nowych rozwiązań do obowiązującego prawa, przede wszystkim dążeniem do dalszego uszczelnienia systemu podatkowego w zakresie obrotu paliwami silnikowymi takimi jak benzyny, olej napędowy i gaz LPG (autogaz).
Najważniejsze zmiany
Poniżej zaprezentujemy najbardziej istotne zmiany z punktu widzenia przewoźników:
- Zmiany przepisów dot. odstąpienia od nałożenia kar
Aktualne przepisy ustawy SENT przewidują w art. 21 ust. 3, art. 22 ust. 3, art. 22a ust. 2, i art. 24 ust. 3 i art. 26 ust 3 i 4 możliwość odstąpienia od nałożenia kary za naruszenie obowiązków związanych z monitorowaniem przewozu towarów wrażliwych. Możliwość ta jest obwarowana wystąpieniem przesłanki ważnego interesu podmiotu naruszającego te obowiązki albo interesu publicznego. Powyższe się zdezaktualizuje, jeżeli omawiane w niniejszym artykule przepisy wejdą w życie (co należy uznać za wysoce prawdopodobne). Wobec tego, nie będzie już możliwości uwolnienia się od odpowiedzialności finansowej w razie np. wystąpienia jakiejkolwiek omyłki pisarskiej, mimo tego, że Skarb Państwa nie doznał żadnego uszczerbku finansowego. Kara ma być zatem stosowana automatycznie w razie stwierdzenia stanu niezgodnego z prawem (niedopełnieniu obowiązków, naruszeniu zakazów, etc.)
Podmiot na który zostanie nałożona kara finansowa może ubiegać się o udzielenie ulgi w jej spłacie, tj.:
- odroczenie terminu płatności,
- rozłożenie na raty,
- umorzenie w całości lub w części,
2. Zmiana definicji przewoźnika
Doprecyzowanie definicji przewoźnika wynika z wątpliwości interpretacyjnych w zakresie wskazania przewoźnika, na którego nałożone zostały obowiązki wynikające z ustawy SENT. Chodzi o sytuacje, gdy przewoźnik powierzył wykonanie przewozu innemu przewoźnikowi (podzlecenie).
W związku z tym w nowelizacji przewidziano, że przewoźnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której jako pierwszej powierzono przewóz towaru, tj. w przypadku:
- art. 5 ust. 1 – jest ten, któremu podmiot wysyłający przekazał numer referencyjny,
- art. 6 ust. 1 – jest ten, któremu podmiot odbierający przekazał numer referencyjny,
- art. 7 ust. 1 – jest ten, który jest zobowiązany do dokonania zgłoszenia przewozu.
Oznacza to, że przewoźnikiem – zgodnie z SENT – pozostaje nawet gdy powierzy wykonanie przewozu innemu przedsiębiorcy.
Pamiętać przy tym należy o treści art. 5 prawa przewozowego, zgodnie z którym przewoźnik może powierzać wykonanie przewozu innym przewoźnikom, jednakże ponosi odpowiedzialność za ich czynności jak za swoje własne.
- Wprowadzenie kary pieniężnej w wysokości 100.000 zł na przewoźnika, w przypadku naruszenia obowiązku wysyłania sygnału lokalizacji, jeżeli zmieniono miejsce dostawy towaru i nie będzie można ustalić podmiotu, któremu dostarczono towar po tej zmianie,
- Zmieniono przepis mówiący o tym, że ilość towaru w dokumencie może się różnić od ilości rzeczywistej do 10%. Wprowadzono warunek, że ta różnica nie może wynikać z błędu, lecz wyłącznie z właściwości fizyko- chemicznych przewożonego towaru,
- Wydłużono termin przedawnienia karalności do 12 miesięcy w przypadku, gdy naruszenie zostało wykryte podczas analizy rejestru SENT (dotychczas był to termin wynoszący 6 miesięcy),
- Wprowadzono przepadek pojazdu na rzecz Skarbu Państwa w przypadku nieodebrania w ciągu 60 dni pojazdu zatrzymanego i usuniętego z drogi w wyniku procedur kontrolnych,
- Uchylenie przepisów dotyczących możliwości zgłoszenia w ramach jednego zgłoszenia SENT więcej niż jednej przesyłki,
- Całkowite wykreślenie zwolnienia z systemu SENT w przypadku przewozu ładunku objętego monitorowaniem w związku z przesunięciem międzymagazynowym (nawet jeśli firma będzie wiozła własny towar z jednego magazynu do drugiego, będzie musiała zgłosić transport do SENT),
- Korekta katalogu towarów podlegających pod system SENT; różne rodzaje towarów będą miały odmienną ilość w opakowaniach jednostkowych zwalniających towar z obowiązków ustawy (dalsza komplikacja systemu),
- Nowa delegacja ustawowa dot. wymogów technicznych i sposobu przekazywania do rejestru danych z zewnętrznego systemu lokalizacji –istnieje możliwość wystąpienia konieczności wymiany urządzeń ZSL na inne, spełniające nowe wymagania,
- Obowiązek uzupełnienia danych w systemie SENT przez podmiot odbierający w kraju pod rygorem nałożenia kary pieniężnej.
Podsumowanie
Uzasadnieniem wprowadzenia nowych rozwiązań legislacyjnych ma być uporządkowanie i zwiększenie transparentności procesu kontroli nad obrotem wysoko wrażliwymi wyrobami przy wykorzystaniu przepisów obecnie już funkcjonujących oraz narzędzi informatycznych systemu monitorowania przewozu towarów. Całość regulacji ma pozwalać na bieżące monitorowanie przewozu towarów oraz monitorowanie obrotu (sprzedaży) tychże wyrobów.
Niestety, dotychczasowa praktyka pozwala przyjąć, że projektowane zmiany przyczynią się wyłącznie do zwiększenia karalności przewoźników za drobne, często niezawinione naruszenia, natomiast nie będą miały one żadnego przełożenia na deklarowane przez ustawodawcę cele. Pozostaje jedynie mieć nadzieje, że rzeczone przepisy ulegną zmianie przed ich ostatecznym uchwaleniem.
