W dniu 10 grudnia 2021 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 2 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw. Postanowienia przedmiotowej ustawy z drobnymi wyjątkami wejdą w życie już w dniu 1 stycznia 2022 r.
Wśród najważniejszych wyjątków należy wskazać przepisy przewidujące obowiązek policjanta polegający na zatrzymaniu prawa jazdy kierowcy, w przypadku przekroczenia przez niego:
– 20 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie 1 roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy,
– lub stwierdzenia, na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć, że w okresie 2 lat od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy kierowca popełnił przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub jedno z wykroczeń określonych w przepisach,
wejdą w życie dopiero po upływie 9 miesięcy od ogłoszenia opisywanej ustawy.
Poniżej prezentujemy kilka najważniejszych zmian przez ustawę przewidzianych, które częściowo opisywaliśmy już w poprzednim artykule dotyczącym przedmiotowej nowelizacji.
Jednym z najbardziej dotkliwych dla kierowców zmian wprowadzonych nowelizacją jest nałożenie na każdego funkcjonariusza policji obowiązku zatrzymania prawa jazdy kierowcy za pokwitowaniem, w każdej z poniższych 4 sytuacji, kiedy kierowca będzie wykonywał przejazd:
- wbrew obowiązkowi, nie rejestrując za pomocą tachografu na wykresówce lub karcie kierowcy wskazań w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy lub przebytej drogi,
- używając cudzej karty kierowcy lub wykresówki, używając co najmniej dwóch własnych kart kierowcy, używając jednocześnie kilku wykresówek,
- korzystając z niedozwolonego urządzenia, przedmiotu lub zmienionego oprogramowania umożliwiającego lub powodującego podrabianie lub przerabianie danych rejestrowanych przez tachograf,
- jeżeli tachograf został odłączony.
Jeżeli dojdzie do zatrzymania prawa jazdy kierowca na podstawie pokwitowania może prowadzić pojazd maksymalnie 24h od chwili zatrzymania dokumentu. Funkcjonariusz policji ma obowiązek niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 7 dni od zatrzymania, przekazać informację o zatrzymaniu prawa jazdy właściwemu staroście.
W zakresie samej procedury zatrzymania prawa jazdy, nie zostały wprowadzone nowe rozwiązania. Tytułem przypomnienia wskazuję, że informację o zatrzymaniu prawa jazdy policjant przekazuje niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zatrzymania według właściwości, sądowi uprawnionemu do rozpoznania sprawy o wykroczenie, prokuratorowi lub staroście. Okres, na jaki prawo jazdy zostaje zatrzymane zależy od rodzaju wykroczenia i zastosowanego przez organ środka. Na postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy służy zażalenie.
Kolejna istotna zmiana polega na wydłużeniu terminu, po którego upływie będą usuwane punkty karne z ewidencji kierujących pojazdami silnikowymi oraz motorowerami naruszających przepisy ruchu drogowego do 2 lat od daty uprawomocnienia się rozstrzygnięcia wydanego w sprawie tego naruszenia. Jeżeli natomiast za popełnienie danego naruszenia na kierowcę zostanie nałożona grzywna, punkty karne zostaną usunięte z ewidencji dopiero po upływie 2 lat od daty uiszczenia grzywny.
Pewne zmiany zostały wprowadzone także w ustawie o kierujących pojazdami oraz Kodeksie Wykroczeń. Przykładowo w sytuacji przekroczenia dozwolonej prędkości o ponad 30 km/h przewidziana została kara grzywny, w wysokości nie niższej niż 800 zł.
Zaostrzono także kary za prowadzenie pojazdu w stanie po spożyciu alkoholu lub podobnie działającego środka. W tekście nowelizacji przewidziane kary mają formę: kary aresztu albo grzywny nie niższej niż 2500 złotych.
Ustalona została również grzywna w wysokości nie niższej niż 1500 zł za wymienione niżej wykroczenia popełnione na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu:
- naruszenie zakazu jazdy wzdłuż po chodniku lub przejściu dla pieszych, nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu wbrew obowiązkowi,
- niezatrzymanie pojazdu w celu umożliwienia przejścia przez jezdnię osobie niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku lub osobie o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej,
- wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych, na którym ruch nie jest kierowany, lub bezpośrednio przed tym przejściem,
- ominięcie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu.
Za niektóre wykroczenia przewidziana została grzywna w wysokości nawet do 30 000 zł. Przykładowe wykroczenia z tego zakresu to m.in.: spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, niestosowanie się do znaku, sygnału lub polecenia w ruchu drogowym, nieudzielenie pomocy ofierze wypadku, prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu, prowadzenie pojazdu bez posiadania wymaganych uprawnień, czy też przekroczenie prędkości o ponad 30km/h.
Nowelizacja wprowadziła także nowe rozwiązania w Kodeksie Postępowania Cywilnego. Pojawiła się możliwość wnioskowania przez ofiarę wypadku o ustanowienie zabezpieczenia na zapewnienia środków utrzymania w następstwie poniesienia szkody stanowiącej rezultat czynu niedozwolonego noszącego znamiona:
- jednego z przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji w ruchu lądowym, o których mowa w rozdziale XXI Kodeksu karnego, lub
- zabójstwa z użyciem pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym lub
- umyślnego spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu z użyciem pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym.
Sąd może udzielić takiego zabezpieczenia na rzecz każdego uprawnionego w wysokości nie niższej niż kwota najniższej emerytury ustalona zgodnie z ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.